سر محقق محمد آصف گلزاد

 

 

زمخشری

 

ابوالقاسم محمود فرزند عمر پسر محد متولد سال 467ق. معروف به جار الله (به دلیل اینکه وی مدتی مجاور کعبۀ شریف بود.) از زمخشر خوارزم بود. وی که خود را ابوالقاسم معتزلی مینامید؛ از جملۀ دانشمندان بزرگ تفسیر، حدیث و نحو(1) و امام عصر خود محسوب گردیده؛ از همین رو مورد احترام دانشمندان معاصر خود واقع شده است. زمخشری دارای تالیفات زیاد در علوم لغت و بلاغت بوده که عبارتند از: الکشاف عن الاسرار التنزیل در تفسیر قران شریف، اساس البلاغه در تحقیق لغت عرب، المفصل در نحو و کتاب النموذج که تلخیص کتاب المفصل میباشد.  المفصل در سال 514 ق. تالیف شده، که عده یی از علمای نحو بر آن شرح هایی نوشته اند.(2) المتقصی در امثال عرب، سوائر الامثال، شرح لامیۀ العرب، الفائق در غریب الحدیث و مقدمه الادب. کتاب اخیر الذکر به دلیل آنکه لغات کهن دری را فراوان در خود دارد؛ اثر معتبر شمرده میشود.(3)

زمخشری در سال 538 هـ .ق. وفات یافت.

 

مآخذ:

1-     فرهنگ ادبیات فارسی، دری، ص255.

2-     همان اثر، همان صفحه.

3-     دکتر ذبیح الله صفا، تاریخ ادبیات در ایران. جلد دوم، ص 320.

4-     د.م. آریانا، ص 629.